Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΣΕ ΚΛΙΝΙΚΟΥΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥΣ
Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των κλινικών πληθυσμών
Η άσκηση στους κλινικούς πληθυσμούς έχει φανεί πολύ αποτελεσματική, γι’ αυτό όλο και περισσότερο αυτά τα άτομα λαμβάνουν μέρος σε προγράμματα άσκησης βελτιώνοντας έτσι την καθημερινότητά τους. Γνωρίζουμε πως τα ψυχολογικά και φυσιολογικά οφέλη της άσκησης δρουν σε όλο τον κόσμο είτε είναι υγιείς, είτε ασθενείς. Πιο συγκεκριμένα, κλινικοί πληθυσμοί χαρακτηρίζονται τα άτομα εκείνα που έχουν κάποιο παθολογικό νόσημα, που χρήζουν ιατρικής βοήθειας και παρακολούθηση ή έχουν διαγνωστεί για υποστήριξη από κάποιον ειδικό σε θέματα υγείας (Αριστοτέλους, 2020). Όπως για παράδειγμα άτομα με καρδιαγγειακές παθήσεις, πνευμονοπάθειες, διαβήτη, οστεοπόρωση, κ.α. Το δύσκολο είναι πως οι άνθρωποι που ζουν με χρόνιες παθήσεις, πρέπει να μάθουν να ζουν με αυτές. Πιο συγκεκριμένα, να καταφέρουν όσο τους το επιτρέπει η ασθένειά τους, να ελέγχουν την πάθησή τους, να ισορροπήσουν ψυχολογικά και κοινωνικά, να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής τους, να είναι ανεξάρτητοι, έτσι ώστε να βελτιώνεται η καθημερινότητά τους και να μπορούν να αυτοεξυπηρετηθούν (Αριστοτέλους, 2020). Όλα τα παραπάνω μπορεί να τα προσφέρει η άσκηση βοηθώντας τους να αποκτήσουν μια θετική σκέψη για τη ζωή, να ισορροπήσουν ψυχολογικά, να μην σταματήσουν τις καθημερινές δραστηριότητες και την αυτοεξυπηρέτηση.
Οφέλη άσκησης στους κλινικής πληθυσμούς
Με την άσκηση, έχει αναφερθεί πως βελτιώνεται η ποιότητα ζωής των ατόμων με χρόνιες παθήσεις (Gillison και συν. 2009). Για παράδειγμα, έρευνες έχουν δείξει πως άτομα που έχουν υποστεί ένα εγκεφαλικό επεισόδιο έχουν προδιάθεση για καθιστική ζωή, που επηρεάζει δυσμενώς τις επιδόσεις των καθημερινών δραστηριοτήτων, αυξάνει τον κίνδυνο πτώσεων και μπορεί να συνεισφέρει σε αυξημένο κίνδυνο επανερχόμενου εγκεφαλικού επεισοδίου και άλλων καρδιαγγειακών παθήσεων (Bilinger και συν., 2014). Μια άλλη έρευνα που αφορά σε καρκινοπαθείς αναφέρει, πως σημασία για αυτούς τους ασθενείς έχει η βελτίωση της ποιότητας ζωής τους, μεγιστοποιώντας τις λειτουργίες που επηρεάζονται από την ασθένεια και την θεραπεία. (Oldervoll και συν. 2004). Είναι γνωστό πως η άσκηση προσφέρει πολλά οφέλη. Από σωματικά, οφέλη στα όργανα και λειτουργίες του οργανισμού, μέχρι νοητικά και ψυχολογικά (Κλεισούρας, 2011:987), όπως τη μείωση του άγχους, της κατάθλιψης, τη βελτίωση της αυτοπεποίθησης, κ.α. και κατά συνέπεια λειτουργεί ευεργετικά στους ασθενείς αναβαθμίζοντας την ποιότητα ζωής τους. Ο ρόλος της άσκησης στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών και ιδιαίτερα στην πρόληψη της κατάθλιψης και του άγχους είναι πολύ σημαντική. Η συμβολή της φυσικής δραστηριότητας είναι ουσιαστική σε προγράμματα αποκατάστασης, όχι μόνο σε φυσιολογικούς, αλλά και σε ψυχολογικούς δείκτες (Μουσουλή και συν., 2005). Από πλευράς φυσιολογίας, θεωρίες υποστηρίζουν ότι μέσα από την άσκηση ρυθμίζονται διάφοροι φυσιολογικοί μηχανισμοί, όπως νευρομυϊκές προσαρμογές, καρδιοαναπνευστικές προσαρμογές, μεταβολικές προσαρμογές, κ.α (Κλεισούρας, 2011). Έρευνες έχουν δείξει πως η σωματική αδράνεια μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη. Οι Bilinger και συν. (2014) υποστηρίζουν πως η αερόβια άσκηση και οι ασκήσεις ενδυνάμωσης μέτριας έντασης σε επιζήσαντες του εγκεφαλικού επεισοδίου είναι πολύ σημαντικές. Επιπρόσθετα, φαίνεται πως η άσκηση επιδρά θετικά και σε άτομα με διαβήτη τύπου 2, βελτιώνοντας το γλυκεμικό τους δείκτη και μειώνοντας τον κίνδυνο για καρδιαγγειακά προβλήματα (Kirk A. και συν., 2003).
Συνταγογράφηση άσκησης για κλινικούς πληθυσμούς
Τα ψυχολογικά και φυσιολογικά οφέλη της άσκησης γίνονται έντονα αντιληπτά όχι μόνο από τους υγιείς ανθρώπους, αλλά και από τους ασθενείς. Μόνο που οι στόχοι στους κλινικούς πληθυσμούς αφορούν περισσότερο την επίτευξη καθημερινών δραστηριοτήτων, την διατήρηση της ανεξαρτησία τους και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής. Ο ρόλος του γυμναστή-εκπαιδευτή, είναι να βοηθήσει αυτή την κατηγορία ατόμων να ζει με την πάθηση, να την ελέγχει να την χειρίζεται με σκοπό να επανέλθει στην καθημερινότητα. Μια ασθένεια και η θεραπεία της συχνά προκαλεί αρνητικά συναισθήματα σε άτομα με χρόνιες παθήσεις, επομένως ο γυμναστής-εκπαιδευτής θα πρέπει να τους φέρει κοντά στην άσκηση στα πλαίσια της κάθε ασθένειας, να δουν μια θετική σκέψη για τη ζωή, να ισορροπήσουν ψυχολογικά, να μην σταματήσουν τις καθημερινές δραστηριότητες και την αυτοεξυπηρέτηση. Αυτό θα επιτευχθεί μέσα από ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα άσκησης και γενικά το πρόγραμμα τους θα πρέπει να είναι μέτριας έντασης με συνδυασμό καρδιοαναπνευστικής άσκησης και άσκησης με αντιστάσεις. Οι ιατρικές εταιρίες και επιστημονικοί φορείς συνιστούν τακτική σωματική άσκηση για την πρόληψη, την θεραπεία και έλεγχο των περισσότερων χρόνιων παθήσεων (Κλεισούρας, 2011:1001). ‘Όμως, η συμμετοχή ενός ατόμου σε πρόγραμμα άσκησης εξαρτάται από την κατηγορία κινδύνου στην οποία βρίσκεται (χαμηλή, μέτρια ή υψηλή) και από που εκτιμάται με βάση τα κριτήρια προδιαθεσικών παραγόντων, όπως το οικογενειακό ιστορικό, το εάν είναι καπνιστής, εάν είναι παχύσαρκος, έχει υπέρταση, έχει καθιστικό τρόπο ζωής κ.α. (Κλεισούρας, 2011:1001).
ΚΟΡΤΕΣΗ ΝΙΚΟΛ
Studio One Cyprus Manager
BSc Sports Science & Physical Education
MA PR
BA (Hons) Communications & Media
Nationally Certified Pilates Teacher (NCPT)
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Αριστοτέλους, Μ. Άσκηση σε κλινικούς πληθυσμούς. Σημειώσεις από τις παραδόσεις του μαθήματος. Λευκωσία. 2020.
Αριστοτέλους, Μ. Ψυχολογικές θεωρίες για την κατανόηση συμπεριφορών άσκησης και υγείας. Σημειώσεις από τις παραδόσεις του μαθήματος. Λευκωσία. 2020.
Billinger S.A., Arena R., Bernhardt J., Eng J.J., Franklin B.A., Johnson C.M., MacKay-Lyons M., Macko R.F., Mead G.E., Roth E.J., Shaughnessy M., Tang A., American Heart Association Stroke Council; Council on Cardiovascular and Stroke Nursing; Council on Lifestyle and Cardiometabolic Health; Council on Epidemiology and Prevention; Council on Clinical Cardiology. 2014. Physical activity and exercise recommendations for stroke survivors: a statement for healthcare professionals from the American Heart Association/American Stroke Association. Stroke, [online] 45(8), pp: 2532-53. Available at: <https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24846875> [Accessed 29 June 2022].
Gillison F.B., Skevington S.M., Sato A., Standage M., Evangelidou S. 2009. The effects of exercise interventions on quality of life in clinical and healthy populations; a meta-analysis. Soc Sci Med, [online] 68(9), pp: 1700:10. Available at: <https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19297065/> [Accessed 29 June 2022].
Kirk A., Mutrie N, MacIntyre P, Fisher M. 2003. Increasing physical activity in people with type 2 diabetes. Diabetes Care [online] 26(4), pp: 1186-92. Available at: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12663595 [Accessed 29 June 2022].
Κλεισούρα, Β. (2011). Εργοφυσιολογία. Broken Hill Publishers LTD.
Μουσουλή, Μ., Θεοδωράκης, Γ., & Κρητικός, Α. (2005) Ψυχολογικές Επιδράσεις της Άσκησης σε Ασθενείς με Καρδιοπάθειες. Αναζητήσεις στη Φυσική Αγωγή & τον Αθλητισμό, 3 , 156 – 168. [Accessed 29 June 2022].
Oldervoll LM1, Kaasa S, Hjermstad MJ, Lund JA, Loge JH. 2004. Physical exercise results in the improved subjective well-being of a few or is effective rehabilitation for all cancer patients? European Journal Cancer [online] 40(7), pp: 951-62. Available at <https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15093569> [Accessed 29 June 2022].
WWW.STUDIOONE.GR
© Studio One 2020 Web Design & Development by Master Digital
Studio One is
An elite team that is not afraid to dream and create the ideal circumstances in order to organize and direct. To give all their knowledge, energy and passion to those who love fitness.
